REACH - Rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń oraz stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów

Informacje dotyczące zagrożeń stwarzanych przez substancje oraz sposobu obchodzenia się z nimi muszą być przedkładane na całej długości łańcucha produkcyjnego.

REACH wymaga również, aby przedsiębiorstwa lub osoby fizyczne używające substancji chemicznej, samodzielnie lub jako składnika mieszaniny, w ramach prowadzonej działalności przemysłowej lub zawodowej przekazywały stosowne informacje producentom i dostawcom chemikaliów lub Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA). Przedsiębiorstwa te nazywa się dalszymi użytkownikami. Dalsi użytkownicy odgrywają kluczową rolę w promowaniu bezpiecznego korzystania z chemikaliów poprzez przestrzeganie stosownych zasad na terenie własnego zakładu oraz przekazywanie istotnych informacji zarówno dostawcom, jak i klientom.

Rozporządzenie jest również bezpośrednio związane z rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (rozporządzenie CLP), ustanawiającym zwroty określające zagrożenie, zwroty określające środki ostrożności oraz piktogramy stanowiące istotne źródło informacji w kontekście zapewnienia właściwej ochrony w miejscu pracy.

Odesłania do przepisów dotyczących miejsc pracy

Zgodnie z przepisami dotyczącymi miejsc pracy pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzania oceny ryzyka i zapewnienia pracownikom odpowiedniej ochrony, informacji, wytycznych i szkoleń w zakresie bezpiecznego korzystania z chemikaliów w miejscu pracy, w oparciu o informacje przedstawione na etykietach i w kartach charakterystyki. Pracodawcy przysługuje również prawo do zwrócenia się do dostawcy o przekazanie dalszych informacji.

W REACH stale gromadzone są dane dotyczące zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa związanych z wykorzystywaniem substancji chemicznych. Rejestrujący (producent lub importer), który jest zobowiązany do dostarczenia tego rodzaju danych Europejskiej Agencji Chemikaliów, musi również przekazać te informacje dalszym użytkownikom, przekazując im rozszerzoną kartę charakterystyki zawierającą scenariusze narażenia, w których opisano warunki eksploatacyjne i środki zarządzania ryzykiem w zakresie bezpiecznego stosowania, służące usprawnieniu procesu szkolenia pracowników oraz procedury oceny ryzyka. Jednocześnie rejestrującemu przysługuje prawo do uzyskiwania od dalszych użytkowników informacji dotyczących adekwatności zaproponowanych środków w zakresie zarządzania ryzykiem, w szczególności, gdy są one nieodpowiednie.

Rejestracja

Rozporządzenie REACH wprowadza obowiązek rejestracji wszystkich substancji chemicznych produkowanych w UE lub importowanych do UE w ilości 1 tony lub większej w ciągu roku.

Kluczowe kwestie
Z chemikaliów korzysta większość przedsiębiorstw, czasami nie zdając sobie nawet z tego sprawy. Jeżeli zatem w swojej działalności przemysłowej lub zawodowej masz styczność z jakimikolwiek chemikaliami, np. farbami, klejami lub środkami czystości, musisz sprawdzić, z jakich zobowiązań z nimi związanych musisz się wywiązać. Rozporządzenie REACH może nakładać na ciebie określone obowiązki. Jeżeli w przedsiębiorstwie, w którym jesteś zatrudniony, chemikalia są wykorzystywane w miejscu pracy, zapytaj swojego pracodawcy, czy:

  • Substancje chemiczne z których korzystasz zostały zarejestrowane lub mają zostać zarejestrowane w przyszłości. Informacje te podano na stronie internetowej ECHA.
  • Twoje zastosowania są objęte aktualnymi kartami bezpieczeństwa.
  • Środki zarządzania ryzykiem opisane w kartach charakterystyki i scenariuszach narażenia zostały uwzględnione w ocenie ryzyka w celu zapewnienia bezpiecznego stosowania substancji chemicznej.
  • Przeprowadzono konsultacje z pracownikami i ich przedstawicielami i poinformowano ich o ocenie ryzyka w miejscu pracy.

Źródło: ECHA, ETUI

Producenci i importerzy przedkładają ECHA informacje o szkodliwych właściwościach substancji, o klasyfikacji i oznakowaniu oraz ocenie potencjalnego ryzyka stwarzanego przez te substancje. Podmioty te powinny współpracować z pozostałymi przedsiębiorstwami rejestrującymi tę samą substancję. Należy uzupełniać brakujące dane i aktualizować karty charakterystyki.

Sekcja „Informacje na temat substancji chemicznych” na stronie internetowej Europejskiej Agencji Chemikaliów zapewnia dostęp do scentralizowanej bazy danych, z której może skorzystać ogół społeczeństwa oraz odpowiednie organy (Europejska Agencja Chemikaliów, Komisja Europejska, właściwe organy państw członkowskich oraz organy ścigania).

Terminy rejestracji

Rozporządzenie REACH weszło w życie 1 czerwca 2007 r. w celu usprawnienia i udoskonalenia dotychczasowych ram legislacyjnych dotyczących chemikaliów w UE.

Wskazano w nim trzy fazy rejestracji, z terminami 30 listopada 2010 r., 30 maja 2013 r. i 30 maja 2018 r..

Dowiedz się więcej na temat kampanii prowadzonych wspólnie z europejskimi związkami zawodowymi i ECHA, dotyczących obowiązków pracodawców w ramach REACH: 2010; 2012; 2013; 2015.

Ocena

Europejska Agencja Chemikaliów i państwa członkowskie oceniają informacje przedstawione przez przedsiębiorstwa w celu zbadania jakości dokumentacji rejestracyjnej i propozycji przeprowadzenia badań oraz w celu wyjaśnienia, czy dana substancja stanowi zagrożenie dla zdrowia człowieka lub dla środowiska. Wyznaczone państwo członkowskie przeprowadza bardziej pogłębioną ocenę szeregu wybranych substancji. Substancje chemiczne, których status został już uregulowany na mocy innych przepisów, takie jak leki lub substancje radioaktywne, są częściowo lub całkowicie wyłączone z zakresu obowiązywania przepisów rozporządzenia REACH.

Więcej informacji na temat oceny chemikaliów (ECHA)

Udzielanie zezwoleń i stosowanie ograniczeń

Przepisy rozporządzenia REACH umożliwiają ustanowienie zakazu na wprowadzanie do obrotu substancji stwarzające zagrożenie, jeżeli odpowiednie zarządzanie wiążącym się z nimi ryzykiem okaże się niemożliwe. REACH przewiduje również możliwość podjęcia decyzji o ograniczeniu zakresu wykorzystywania substancji lub wprowadzenia obowiązku wcześniejszego uzyskania zezwolenia na jej stosowanie.

Państwo członkowskie lub, na wniosek Komisji Europejskiej, Europejska Agencja Chemikaliów, może zaproponować wprowadzenie ograniczeń. Dwa komitety naukowe przeprowadzają ocenę w tym zakresie, a Europejska Agencja Chemikaliów przekazuje ich opinie Komisji Europejskiej, która proponuje wprowadzenie nowego ograniczenia lub zmianę istniejącego ograniczenia.

Państwo członkowskie lub Europejska Agencja Chemikaliów (na wniosek Komisji) może zaproponować uznanie substancji za substancję stanowiącą bardzo duże zagrożenie (SVHC), której stosowanie będzie mogło zostać objęte obowiązkiem uzyskania wcześniejszego zezwolenia. Jeżeli substancja SVHC została umieszczona na wykazie substancji, których stosowanie podlega obowiązkowi uzyskania zezwolenia, przedsiębiorstwa mogą przesłać odpowiedni wniosek do Europejskiej Agencji Chemikaliów, zwracając się o udzielenie im zezwolenia na wykorzystywanie substancji do niektórych zastosowań, ale nie mogą wykorzystywać jej w żaden inny sposób. Substancje rakotwórcze, reprotoksyczne i mutagenne, a także działające uczulająco na drogi oddechowe kwalifikują się jako SVHC, ale można również zaproponować inne substancje.

W dłuższej perspektywie najniebezpieczniejsze substancje powinny zostać zastąpione mniej niebezpiecznymi substancjami. Zastąpienie i wyeliminowanie stanowi również pierwsze działanie, który należy podjąć w celu zapewnienia ochrony pracowników. Należy zapoznać się z przepisami krajowymi dotyczącymi konkretnych środków, które należy podjąć, zakazów i ograniczeń użytkowania.

Pomoc

Na mocy rozporządzenia REACH powstała również (Europejska Agencja Chemikaliów) ECHA, która pełni kluczową rolę w koordynacji i wdrażaniu procesu.

Krajowe centra informacyjne wspierają agencję i dostarczają odpowiednich wytycznych i informacji. Współpraca z krajowymi organami ds. BHP często odbywa się za ich pośrednictwem.

Polecane artykuły w OSHwiki

REACH effects/impact on workplaces

Niina Kallio Finnish Institute of Occupational Health

Introduction 

REACH is one of the main acts of the European legislation on chemicals. Its aim is to improve the protection of human health and environment from the risks arising from the use of chemicals. REACH makes the industry responsible for evaluating the risks of the chemicals they use and produce. REACH requires detailed information on the risks and the safe use of chemical substances and this information is passed down the supply chain through safety data sheets.Although REACH obliges manufacturers to assess the risks of chemicals they place on the European market, the employer remains responsible for ensuring occupational safety and health (OSH). According to…

Przeczytaj cały artykuł w OSHwiki

Safety Data Sheet

Eva Lechtenberg-Auffarth German Federal Institute for Occupational Safety and Health (BAUA)

Introduction

This article is an overview on the content, use and legal context of Safety Data Sheets (SDS). Safety Data Sheets are a key element for information on chemical substances and mixtures. They are especially relevant in the context of employers´ risk assessments in the framework of occupational safety and health[1][2]. SDS are also used to convey REACH[3] information down the supply chain. For substances registered under REACH, exposure scenarios describing the conditions of safe use shall be attached to the SDS (extended SDS), in case such exposure scenarios have been elaborated in the course of a Chemical Safety Assessment (CSA). SDSs are also part of the…

Przeczytaj cały artykuł w OSHwiki