Verklarende woordenlijst

Plotseling kortdurend ongemak als gevolg van blootstelling aan risico’s op aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Een acuut gezondheidseffect kan ook worden beschreven als een kortetermijneffect

Aandoeningen aan de nek, schouders, armen, handen, polsen en vingers die pijn, ongemak, gevoelloosheid of een tintelend gevoel veroorzaken en die voornamelijk worden veroorzaakt of verergerd door de aard van het werk zelf en door de arbeidsomstandigheden.

Aandoeningen aan de onderste ledematen, voornamelijk de heupen, knieën en voeten, die voornamelijk worden veroorzaakt of verergerd door de aard van het werk zelf en door de arbeidsomstandigheden en -omgeving

Beroepsgerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat in de onderrug, zoals problemen met de tussenwervelschijven en letsel aan spieren of zacht weefsel

Beroepsgerelateerde aandoeningen aan het bewegingsapparaat zijn beschadigingen van lichaamsstructuren zoals spieren, gewrichten en gewrichtsbanden, pezen, zenuwen, botten en de bloedsomloop in bepaalde lichaamsdelen. Deze aandoeningen worden voornamelijk veroorzaakt of verergerd door de aard van het werk zelf en door de arbeidsomstandigheden en -omgeving.

Een kaart van het lichaam (body map) is een afbeelding waarop te zien is welke delen van het lichaam van een werknemer pijnlijk of ziek worden of onder druk staan door zijn/haar werk

Ongemak van middellange tot lange duur als gevolg van blootstelling aan risico’s op aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Een chronisch gezondheidseffect kan ook worden beschreven als een langetermijneffect of als een ziekte met lange latentietijd

Rekening houden met de diversiteit van het personeelsbestand bij het beoordelen van en omgaan met beroepsrisico’s

Bewegen of van houding veranderen tijdens het zitten

Lichaamshouding waarvan sprake is wanneer het lichaam en/of ledematen in beweging zijn, bijvoorbeeld tijdens het lopen

Lichaamshoudingen en bewegingen tijdens het werk kunnen schadelijk zijn vanwege herhaling, duur of inspanning. Voorbeelden van risicofactoren zijn: zwaar fysiek werk (bovenmatige krachtsinspanning), zwaar tilwerk, ongemakkelijke houdingen, langdurige werkzaamheden, langdurig zitten of staan, en werkzaamheden die herhaaldelijk of zeer nauwkeurig moeten worden uitgevoerd.

Rekening houden met genderkwesties bij beoordelingen van het risico op de werkplek

potentieel schadeveroorzakend(e) fysieke gebeurtenis, fenomeen of menselijke activiteit die/dat kan leiden tot een dodelijk ongeval of letsel, schade aan roerende dan wel onroerende goederen, sociale en economische ontwrichting of schade aan het milieu

Een gevarenkaart (hazard map) laat zien welke gezondheids- en veiligheidsproblemen er zijn op het werk waardoor werknemers gewond kunnen raken of ziek of gespannen kunnen worden

Herintegratie of terugkeer naar het werk is een gecoördineerde poging om de baan te behouden en vervroegde uittreding te voorkomen. Hieronder vallen alle procedures en interventies die zijn bedoeld om de gezondheid van werknemers en hun vermogen om te werken te beschermen en te bevorderen, en om de terugkeer naar de werkplek mogelijk te maken van iedereen die te maken heeft met een afname van de arbeidscapaciteit als gevolg van letsel of ziekte.

Leeftijd, geslacht, lengte, armlengte, fysiek vermogen, medische voorgeschiedenis en gebrek aan kennis van werktechnieken en veiligheidsprocedures kunnen ook risicofactoren vormen voor aandoeningen aan het bewegingsapparaat, als de risico’s niet goed worden beheerd

Lichaamshouding is de positie van het hoofd, de romp en de ledematen. Voor een actieve lichaamshouding moeten veel spieren en structuren in het lichaam gecoördineerd actief zijn. Actieve houdingen kunnen statisch of dynamisch zijn.

De manier waarop het werk is georganiseerd wat betreft het aantal opeenvolgende werkuren, de pauzemogelijkheden, het arbeidstempo en afwisseling in het werk, heeft invloed op hoe belastend fysieke werkzaamheden zijn

Wanneer werknemers doorwerken ondanks dat zij een ziekte hebben die afwezigheid rechtvaardigt, waardoor zij hun werkzaamheden niet onder optimale omstandigheden uitvoeren

Overmatige werkbelasting en hoge arbeidsintensiteit kunnen bij werknemers zorgen voor een verhoogd stressniveau, waardoor hun spierspanning en gevoeligheid voor pijn kunnen toenemen. Ook een gebrek aan controle over werkzaamheden of over de manier of het tempo waarop deze worden uitgevoerd, alsook een gebrek aan steun van collega’s of leidinggevenden, kan het risico op aandoeningen aan het bewegingsapparaat vergroten. Als werknemers op het werk namelijk onder te grote druk staan, zijn zij niet in staat de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen of veilige werkhoudingen en -methoden te hanteren. Zo worden psychosociale factoren risicofactoren voor aandoeningen aan het bewegingsapparaat.

Een proces waarbij het optimale fysieke, sensorische, intellectuele, psychologische en sociale functieniveau van de patiënt wordt hersteld.

Een risico is de kans, groot of klein, dat iemand door een gevaar letsel kan oplopen.

Een risicobeoordeling is het proces waarbij een evaluatie wordt gemaakt van de gevaren op de werkvloer die een risico vormen voor de veiligheid of gezondheid van de werknemers. Het is een systematisch onderzoek, gericht op alle aspecten van het werk, waarbij naar de volgende punten wordt gekeken:welke zaken kunnen schade of letsel veroorzaken,kunnen gevaren worden weggenomen en, zo niet,welke preventieve en beschermende maatregelen zijn getroffen of moeten worden getroffen om de risico’s te beperken?

Verschillende groepen factoren dragen bij aan deze aandoeningen, bijvoorbeeld fysieke en biomechanische factoren, organisatiegerelateerde en psychosociale factoren en individuele en persoonsgebonden factoren

Hiervan is sprake wanneer men een bepaalde houding lange tijd vasthoudt. Voorbeelden zijn staan, zitten en knielen

De inspanning van de spieren die nodig is om in een bepaalde positie te blijven zonder te bewegen, bijvoorbeeld een uitgestoken arm stilhouden of in een bepaalde houding staan of zitten zonder te bewegen

Vervroegde uittreding wegens gezondheidsredenen is een situatie waarbij iemand vanwege zijn/haar gezondheid zijn/haar baan verlaat zonder de gebruikelijke leeftijd om te stoppen met werken (pensioenleeftijd) te hebben bereikt

Maatregelen nemen – zoals het bieden van professionele ondersteuning, snelle verwijzing en diagnosen, aanpassing van de werkomgeving – zodra de symptomen zich voordoen. Hierdoor wordt de kans aanzienlijk kleiner dat de werknemer langdurig afwezig zal zijn van zijn/haar werk. Door vroegtijdige interventie kan ziekteverzuim worden tegengegaan en kunnen besparingen worden gerealiseerd binnen de nationale gezondheidszorg en de socialezekerheidsstelsels

Geeft de balans weer tussen de vraag op het werk en de individuele (persoonlijke) middelen, bijvoorbeeld met betrekking tot het soort werk, de werkbelasting, de arbeidsorganisatie, gezondheid, vaardigheden, waarden, houdingen en motivatie.

Ongeplande afwezigheid (soms herhaaldelijk gedurende een bepaalde tijd) bij geplande werkzaamheden

Een baan waarbij men het grootste deel van de werktijd of lange aaneengesloten perioden zittend doorbrengt.